Last Updated on 8 July 2022 by TT
Barcelona’da Ne Yenir? İspanyol ve Katalan yemekleri
Gerek Katalonya’da, Barselona’da ya da İspanya’nın neresinde olursanız olun yeme içme kültürüne, yemek çeşitlerine hayran kalacak, üstelik Türk damak tadı ile benzerliği karşısında şaşıracaksınız. İspanyolların “tapas” dedikleri zengin meze kültürü, türlü kızartmaları, deniz mahsülleri..ve hatta sütlaca kadar İspanya’da hiç de bize uzak olmayan yemekler ve tadlar bekliyor sizi.
- Barselona’da sıra beklemeden giriş biletleri, turlar, indirim kartları
- Barselona’da Türkçe rehber
- Barselona’da uygun fiyatlı konaklama alternatifleri
İspanyol kahvaltısında ne yenir?
İspanyol kahvaltısı genellikle geçiştirilen bir öğündür. Meyve, sütlü kahve, krosan, jabonlu-peynirli bir tost (bikini), tereyağlı kızarmış ekmek (tostada) ya da tereyağlı sandviç-tost (torrada) yenilir. Bazen öğleden önce tapas şeklinde ikinci bir kahvaltı da alınabilir.
Tapas (entrants)
Eğer Katalan Mutfağı’nı sembolize edecek bir tek yiyecek seçmek gerekirse bu neredeyse her yemekte yenmesi adet olan “domatesli ekmek” (pan con tomate / pa amb tomaquet) olurdu. Ayrıca her çeşit tapas, salata veya bir kase çorba aperatif olarak alınabilir. Çorba çeşitleri fazla olmamakla birlikte genellikle içinde deniz mahsulleri veya domuz eti konulur ve porsiyonlar oldukça büyüktür.
- Pa amb tomàquet; Domatesli Ekmek. Kızarmış ekmeğin üstü sarımsak ve domatesle ovulur ve zeytinyağı dökülür
- Esqueixada; tuzlu ve kurutulmuş morina balığı salatası. Domates ve soğanlıdır
- Escalivada; patlıcan, kırmızı biber, soğan, biber, domates közlemesi
- Empedrat de bacalao; kuru fasulyeli tuzlu morina balığı
- Calçots (Calçotada); acı olmayan ızgara taze soğan
Tapas nedir? En lezzetli tapas çeşitleri
Tapas bir yemek çeşiti olmayıp, her türlü içeceğin yanında tüketilen aperatif yiyeceklerin genel adıdır. Türk mutfağındaki “meze”nin İspanyol versiyonu denilebilir. 1960’lardan itibaren İspanya’ya Endülüs’ten, özellikle de Sevilla’dan yayılmıştır. Bazılarına göre tapas kelimesi “Arapça tıpa” kelimesinden gelmektedir. Nasıl ve nereden çıktığı tam bilinmese de rivayete göre 16. YY’da Endülüs’te hem müşteri çekmek hem de içecekleri sineklerden korumak amacı ile içki bardakları üzerine meze tabakları konulması ile başlamıştır.
600’ü aşkın çeşiti ile tapas İspanyol kültürünün bir sosyalleşme aracıdır. “Bar bar gezip atıştırmak” anlamına gelen “tapeo” kelimesi bunun bir ifadesidir.
Tapas, bir porsiyonun çeyreğine denk gelir, porsiyonun yarısına ise “racion” denir. En popüler tapas çeşitlerinden bazıları aşağıdadır;
En popüler tapas çeşitleri
- Pintxos; Bask bölgesine has kanepeler
- Calamares a la Romana; kalamar tava
- Pimientos del Padron; biber kızartması
- Banderillas; çöpte minik turşular
- Albongidas; domatesli soslu köfte
- Pulpo a la Gallega: Galicia Usulü Ahtapot (haşlama)
- Pescaditos Fritos: Hamsiye benzer balık tava
- Salpicon de Marisco; deniz mahsullü salata
- Chocos; parça mürekkep balığı
- Carne mechada; yavaş pişmiş dana eti
- Empanadas de atun; ton balıklı börek
- Gambas al ajillo; sarımsaklı karides
- Gambas al pil pil; acılı sarımsaklı karides
- Tortilla de patatas; patatesli dilim omlet
- Pincho moruno de pollo; ızgara tavuk şiş
- Patatas bravas; az acı soslu patates
- Champinones al ajillo; sarımsaklı mantar tava
- Boquerones en vinagre; sirkede beyaz ançüez
- Chorizo al vino (veya al sidra); şarapta ya da elma sirkesinde pişmiş domuz sucuğu
- Mejillones rellenos; midye dolma
- Pulpo a la Gallega; Galisya usulü ahtopot
- Queso con anchoas; peynirli ancüvez
- Aceitunas a la Madrilena; Madrid usulü zeytin
- Almendras; biberli kızarmış bademler
- Bunuelos de bacalao; morina tava
Ana yemekler “primer plats“
Ana yemekler et, balık veya tavuk içerir ve birçoğunda Katalan mutfağının dört sevilen sosu (sofrito, samfaina, picada and ali-oli) sıklıkla kullanılır. Izgara etler dışında ana yemekler garnitürsüz servis edilir.
- Solomillo; dana ızgara biftek
- Vedella a la plancha; süt danası ızgara biftek
- Anec amb peres/naps; armutlu veya şalgamlı ördek
- Costelles de cabrit restides; oğlak pirzola kızartma
- Xai estefat amb pesols; bezelyeli kuzu eti (sulu yemek tarzında)
- Paella de mariscos; kabuklu deniz mahsullü, safranlı pilav (en az iki kişilik servis edilir)
- Escudella Catalana; etli, makarnalı ve çorbamsıdır, domuz etli olabilir.
- Suquet de peix; kabuklu deniz mahsullü yahni / çorba.
- Pescaditos fritos; gümüş veya hamsi cinsi balık tava
- Sarsuela; safranlı balık ve kabuklu deniz mahsulleri güveçte yahni
- Fricando; yabani mantar sosunda yavaş pişirilmiş dana biftek
- Bacalau a la llauna; fırında tuzlu morina balığı, pırasa, fasulye veya soslu servis edilir.
- Bacalau con samfaina; samfaina soslu tuzlu morina balığı
- Fetge amb ceba; soğanlı dana, domuz veya tavuk ciğer tava
- Monteges amb botifarra; kuru fasulye garnitürlü ızgara domuz sosisi
- Cargols a la llauna; fırında salyangoz, allioli, romesco veya picant sosu ile sunulur.
- Conill amb cargols; salyangozlu tavşan yahni
- Mar y muntanya; et ve deniz ürünlerinin bir arada kullanıldığı yemekler.
- Cargols a la llauna; fırında salyangoz, allioli veya picant sosu ile sunulur.
Paella nedir, en iyi paella nasıldır?
Paella en basit anlatımı ile içinde çeşitli malzemeler kullanılan safranlı pilavdır. Paella’nın kökeni Katalan kültürünün etkin olduğu Valencia bölgesidir. Bu sebeple en otantik paella tavuk eti ile deniz mahsullerinin birlikte kullanıldığı Valencia Usulü (Paella Valenciana) Paella’dır. Valencia’da tavuk yerine sık sık tavşan veya hindi eti kullanılır. Buna rağmen özellikle turistlerin en çok tercih ettiği paella türü, sadece deniz mahsulleri ile yapılan “Paella de marisco” dur. Her iki paella çeşidi de gayet lezzetlidir. Sebzeli paella “paella vegetable” ise diğerleri kadar çok tüketilmez. Etlisi ise olmaz. En iyi paella, derin olmayan, ısıyı eşit dağıtan yayvan bakır tavalarda pişer. Paella, bizim ülkemizde yetişmeyen “arborio pirinci” ile pişirilir ve mutlaka iyi kalite İran ya da İspanyol safranı (azafran) ile zeytinyağı kullanılmalıdır. İyi paella istenildiğinde hazırlanandır ve servis süresi ortalama 20 dakikadır. Genellikle en az iki kişilik servis edilir. Dondurucuda saklanıp ısıtılarak servis edilen “Paellador” tarzı hazır paellalar lezzetli olmaz. Paella biraz sulu olabileceği gibi daha kuru ve dibi tutmuş-çıtır da olabilir. He iki türlüsü de sevilir.
Tüm malzemeleri aynı olup pirinç yerine noodle kullanılmış olan yemek ise paella değil, yakın zamanlarda icat edilmiş olan fideuà‘dır. Siyah paella (paella negro) ise mürekkep balığının mürekkebi ile pişirilir, çok popüler olmasa da onun da sevenleri vardır.
Son önemli not olarak paellada kullanılan deniz mahsulleri, özellikle jumbo karides, midye ve kum midyeleri kabukları ile kullanılabilir. Bu da paellayi görsel olarak en üst seviyeye çıkarır.
Tatlılar “postres“
- Crema catalana; crem brulee’nin katalan versiyonu Katalonya’nın en sevilen tatlısıdır.
- Mato de Pedralbes; crema catalanaya alternatif sütlü bir tatlıdır.
- Mel i mato; ricotta benzeri tuzsuz, inek veya keçi sütünden yapılan mato peyniri ile bal.
- Panellets; bademli, fıstıklı minik yuvarlak tatlılar, genellikle 1 Kasım’daki Bütün Azizler Bayramı’nda yenilir.
- Tortells; simit şeklinde içi marzipanlı üstü ise meyve parçacıklı bu hamurişi tatlı 6 Ocak’taki Krallar Bayramı’na özgüdür.
- Churros Con Chocolate; tüm İspanya’da çok sevilerek yenilen kızartılmış çıtır simitler, sıcak çikolataya batırılarak yenir.
Katalonya’nın en iyi peynir çeşitleri
- Garrotxa; eskitilmiş keçi peyniri, yarı sert, tatlımsı aromatik tadı vardır.
- Mato; keçi veya inek sütünden yapılan hafif tatlı, tuzsuz, taze peynirdir.
- Serrat Gross; ödüllü keçi peyniri, Ossera Köyü’nde sınırlı sayıda üretilir.
- Tupi; inek, keçi ve koyun sütünden çömlekte eskitilerek imal edilir. İçine anason veya brendi eklenir. Ekmeğe sürülebilir.
- Urgelia; inek sütünden imal edilir, kremamsı ve yarı yumuşaktır, içi tereyağ renginde, tadı ise etsi ve sarımsakımsıdır.